30 NĂM TRỞ VỀ MÁI NHÀ XƯA: GIUSE-SVD

 

 Trong những ngày oi bức của mùa Hè, khi mà mọi người đang tìm những nơi mát mẻ và gió biển để nghỉ ngơi phục hồi sức khỏe cũng như lên những kế hoạch mới cho một lộ trình mới sau những ngày hè. Tất cả đều vội vã theo vòng xoay cuộc đời dù biết rằng cuộc đời này chỉ là cõi tạm.

Cũng trong những ngày này, một số anh em nhà tu chúng tôi thuộc niên khóa 1993 & 1994 của 30 năm về trước từng sống chung trong Nhà Dòng Thánh Giuse 10 Võ Thị Sáu, thành phố Nha Trang ngày nào, nay là Dòng Truyền Giáo Ngôi Lời đã hẹn nhau để gặp gỡ và nối kết lại tình thân sau bao năm xa cách. Buổi gặp gỡ dù không được chuẩn bị kỹ nhưng đã để lại trong mỗi người chúng tôi những ký ức đẹp mà không biết bao giờ chúng tôi mới có thể thực hiện được lần nào nữa như thế.

Chiều thứ Bảy ngày 5/8/2023, chúng tôi- những người đang ở trong Dòng cũng như những anh em đã rời Dòng lâu nay hẹn gặp nhau tại Phòng Chẩn Trị Y Học Cổ Truyền thuộc Nhà Dòng, nơi mà trước đây các vị bề trên Dòng dùng làm Trường Nội Trú Hoa Huệ để thu nhận các thiếu niên từ các nơi xa trọ học vì thành phố Nha Trang lúc ấy cũng khá văn minh so với các tỉnh thành khác, nhưng mục đích sâu xa hơn là tìm kiếm những ơn gọi linh mục, tu sĩ tương lai cho giáo hội, và mục đích ấy đã trở thành hiện thực khi hiện giờ có rất nhiều em từng là học sinh ở đó, nay đã trở thành linh mục, tu sĩ và đang phục vụ tại nhiều giáo phận ở Việt Nam cũng như ở hải ngoại.

Vì các anh em đến từ nhiều nơi khác nhau, và do một số chuyến bay bị chậm chuyến nên gần 21h00 tối thứ Bảy chúng tôi mới ăn tối chung với nhau và bầu khí thật sôi động vì nhiều anh em chúng tôi sau gần 30 năm mới được gặp lại nhau. Ngày xưa anh em cùng lớp gần 30 người, nhưng chỉ còn 1/3 ở lại Dòng tiếp tục ơn gọi trong Dòng truyền giáo, một số khác gia nhập giáo phận hay các Dòng Tu khác, số còn lại lập gia đình và làm nhiều ngành nghề khác nhau nhưng tựu trung một điều là ai nấy cũng còn nhớ đến Chúa và nghĩ đến nhau dù cuộc sống có những lúc thăng trầm khiến đôi lúc dễ buông xuôi.

Sáng Chúa Nhật ngày 6/8/2023 cũng là ngày lễ Chúa Hiển Dung. Anh em có một trận bóng đá giao hữu trong sân bóng cỏ nhân tạo của Dòng giữa một bên là “Bên Nội”- là những anh em linh mục và bên kia là “Bên Ngoại”- là những anh em Ta-ru có vợ con đi theo để ủng hộ. Dù anh em đã ngoài 50, anh em vẫn chơi hết mình để cống hiến những pha bóng đẹp mà đôi lúc bị té ngã tự nhiên do tuổi tác.

Buổi ăn sáng cũng là giờ tâm sự vì anh em được ngồi trong nhà cơm với nhau mà bao nhiêu năm về trước còn thập thò vì sợ hãi các cha, các thầy lớn tuổi. Anh em ôn lại những chuyện xa xưa và cùng nhau cười lớn vì lúc mới tập tu ai mà không có những thói xấu.

Trước khi tham dự thánh lễ, anh em có cuộc gặp gỡ với vị giám đốc ngày xưa mà nay đã bước vào U80 mang trong mình nhiều bệnh tật và đi lại khá vất vả vì bệnh tiểu đường và xương khớp nặng. Hai vị phụ tá trẻ ngày nào cũng bước qua tuổi 60 nhưng vẫn luôn vui cười và thân thiện với lớp đàn em vì sống trên đời như cố nhạc sỹ Trịnh Công Sơn từng tâm sự, chỉ cần có một tấm lòng, một sự chân tình là đủ. Thầy trò ôn lại chuyện xưa và giải tỏa những thắc mắc, hiểu lầm mà ngày xưa đã để lại những ấn tượng không đẹp cho người ra đi cũng như người còn ở lại.

Thánh lễ tạ ơn trong ngày lễ Hiển Dung được một anh em chia sẻ trong bài giảng cũng là dịp để anh em nối kết với nhau trong Tình Chúa, Tình Người.

Buổi chiều cùng ngày, anh em có chuyến đi du ngoạn Đảo Đông Hòn Tằm tại Nha Trang mà một trong những anh em cựu tu đang là “chúa đảo” để anh em có nhiều thời gian tâm sự với nhau hơn sau bao năm xa cách. Ngồi trên chiếc tàu từ cảnh Vinpearl đến đảo, anh em chuyện trò vui vẻ và trêu đùa nhau như những người bạn thân lâu ngày gặp lại. Những người vợ, con của các bạn cựu tu cũng cảm thấy hạnh phúc và sẵn sàng vào cuộc chơi dù lúc đầu cũng hơi sợ và ngại vì nghĩ các linh mục không biết đùa. 

Tại Đảo Đông Hòn Tằm, anh em được tắm biển, ngắm cảnh, trò chuyện, vui đùa, hát cho nhau nghe… và một bữa cơm huynh đệ thật ấm cúng mà nhiều anh em nói không biết bao giờ mới có được một thời gian đẹp như thế này diễn ra nữa. Anh em tỏ lộ hết mình cho đến tận khuya mới đi ngủ và hẹn trời sáng lại tiếp tục. Ai cũng mong thời gian ngừng trôi để giây phút gặp gỡ sau bao năm xa cách được đọng lại lâu hơn, sâu hơn.

Buổi gặp gỡ nào cũng đến lúc kết thúc. Anh em phải tạm chia tay để tiếp tục công việc thường ngày theo nhịp xoay vòng của vũ trụ. Ai đã từng nói ‘hiện diện là vĩnh cửu’. Chúng tôi đã gặp gỡ nhau, chia sẻ cho nhau những vui buồn sau bao năm xa cách tại mái nhà xưa nơi đã từng gắn bó một thời tập tu. Nhiều anh em đang sống trong đời tu hay đã lập gia đình đều có những nỗi niềm riêng của mình và phải cố vượt qua những chướng ngại hay bộn bề cuộc sống. Cảm ơn từng anh em đã sẵn sàng hy sinh thời giờ quý báu để chúng ta có dịp gặp nhau trong mái nhà xưa đầy ắp những kỷ niệm và được quây quần bên nhau trong tình thương mến. Xin Chúa ban ơn cho chúng con, để mỗi người chúng con luôn ý thức về sự hiện diện của mình trong môi trường mà chúng con đang sống, để chúng con biết lan tỏa tình thương đến với mọi người.            

                        Nha Trang, ngày 10/08/2023 – Lễ thánh Lorenso tử đạo

Lm. Antôn Trần Xuân Sang, SVD

 

ĐỪNG ĐỂ “PHÉP VUA THUA LỆ LÀNG”

Sự việc xảy ra vào chiều ngày 22/03/2023 về việc xúc phạm thánh lễ tại giáo họ Phaolo, giáo xứ Dak Jak thuộc huyện Ngọc Hồi, giáo phận Kon Tum lại gióng lên hồi chuông báo động về tự do tôn giáo tại Việt Nam mà những người cầm quyền cấp địa phương đã làm hoen ố hình ảnh của người Việt Nam vốn thân thiện, tôn trọng và có nếp sống văn minh ngoại trừ những kẻ coi thường pháp luật khi tự cho mình là người đại diện cho luật pháp.

Còn nhớ vào cuối tháng 2/2022, khi Đức Tổng Giuse Thiên dâng thánh lễ tại một giáo họ nhỏ bé trong Tổng giáo phận của ngài thì bị hai người tự xưng là đại diện cho chính quyền xông lên cung thánh đòi giải tán thánh lễ. Một lối hành xử quá thiếu văn minh  trong một quốc gia luôn được cho là tự do tôn giáo nhưng hai nhân vật không biết là cấp nào lại dám xúc phạm đến nơi thánh thiêng và người chủ lễ hôm ấy là một vị tổng giám mục (tương đương hàm bộ trưởng).

Tôi đã từng sống và làm việc truyền giáo ở nhiều nơi trên thế giới với tư cách là một linh mục công giáo với đầy đủ quyền và nghĩa vụ của một công dân nơi tôi làm việc. Tôi không muốn so sánh quốc gia này với quốc gia nọ vì mọi so sánh đều mang tính khập khiễng, nhưng qua những điều xảy ra mà tôi từng chứng kiến ở quốc gia thân yêu của tôi, tôi thấy mình cần phải nêu lên những ý kiến của mình để làm sao đừng xảy ra những chuyện không hay là “trên bảo dưới không nghe” hay “phép vua thua lệ làng”.

Cách đây không lâu, khi có hai anh công an phụ trách an ninh cấp tỉnh nơi tôi đang làm việc có chia sẻ với tôi về hai cán bộ ở miền Bắc ngăn cản Đức Tổng Giuse khi ngài đang thi hành thánh lễ tại một nhà nguyện, họ nói rằng cách hành xử của hai cán bộ ấy thiếu khôn ngoan và dễ gây hiểu lầm cho nhà cầm quyền nên cần phải xử lý. Tôi không biết là hai anh công an ấy có thật lòng hay không nhưng cũng đủ để nói lên rằng ngay cả khi nhận lệnh từ cấp trên thì những người thực thi pháp luật cũng phải xử lý sao cho có tình, có lý; nhất là không bao giờ được xúc phạm  đến nơi thánh thiêng của các tôn giáo và những người đang thi hành các nghi thức nơi thánh thiêng ấy vì họ đang hướng dẫn, dạy dỗ các tín hữu của họ sống tốt đời, đẹp đạo chứ không làm điều gì sai trái trước pháp luật.

Người công giáo chúng tôi không bao giờ cổ xúy bạo lực hay chống chính quyền (ngoại trừ một số ít có tư tưởng bài chế độ hay chỉ trích thái quá). Các mục tử công giáo chỉ lo chu toàn trách vụ của mình với các tín hữu là đoàn chiên của họ luôn sống hướng thiện, làm lành, lánh dữ. Người công giáo luôn noi gương vị Chúa của mình là Giêsu-Đấng Hiền Lành và Khiêm Nhường nên không sống kiểu ăn miếng trả miếng. Nếu những sự việc vừa qua xảy ra với người Hồi giáo thì có lẽ máu sẽ đổ và không biết chuyện gì sẽ xảy ra sau đó.

Vụ việc xúc phạm thánh lễ tại giáo họ Phaolo, giáo xứ Dak Jak thuộc huyện Ngọc Hồi, giáo phận Kon Tum do một phó chủ tịch xã trẻ tuổi đáng hàng con cháu của linh mục P.X Lê Tiên là một điều đáng lên án và xấu hổ cho sự tự do tôn giáo tại Việt Nam vì chỉ có quốc gia nào hành xử kiểu rừng rú vô pháp, vô luân mới làm như vậy. Nên nhớ rằng một linh mục công giáo khi được thụ phong phải trả qua ít nhất 15 năm thụ huấn sau khi tốt nghiệp phổ thông. Sau đó hàng năm phải có khóa thường huấn, rồi có người phải đi học chuyên tu thêm nhiều năm mới ra làm cha xứ, làm giáo sư hay những chức vụ khác trong giáo hội. Khi tôi còn làm việc truyền giáo ở Paraguay, có lần tôi được chọn làm tuyên úy trong quân đội và đương nhiên mang cấp “hàm tá” dù không được đào luyện trong quân đội. Tôi có thể làm việc bất cứ nơi đâu như là một linh mục mà không hề bị kiểm soát hay bắt bớ nếu  tôi không vi phạm những điều không được làm trong hiến pháp của họ. Linh mục P.X Lê Tiên là linh mục lão thành từng du học ở Pháp, không hề mắc lòng chính quyền và là cha sở của giáo xứ Dak Jak theo sự bổ nhiệm của Đấng Bản Quyền Giáo Phận cũng như sự đồng ý của chính quyền nên ngài hoàn toàn có quyền tài phán trong giáo xứ của ngài. Vậy mà ngài bị ngăn chặn bởi một anh cán bộ cấp xã và đoàn tùy tùng đáng tuổi con cháu xúc phạm, thậm chí lấy sách lễ Roma là quyển sách linh thánh cho các linh mục khi cử hành thánh lễ để giải tán thánh lễ. Nếu những người này đi lùng bắt những tội phạm, những nhóm xã hội đen mà hùng hổ như vậy thì hay biết mấy. Thiết nghĩ, những cán bộ trẻ ấu trĩ này nên cho nghỉ và gởi đi học khóa nhân bản và cách đối nhân xử thế để không xúc phạm đến sự thánh thiêng của các tôn giáo để dân Việt chúng ta không bị đánh giá là thiếu tôn trọng luật pháp và xem thường sự thánh thiêng.

Vẫn biết rằng chỉ có vài cán bộ vì muốn mau được lên chức nên phải làm điều gì đó để gây tiếng vang nhưng đây quả thực là hành vi “chơi ngu lấy tiếng” và muôn đời bị nguyền rủa vì cách làm thiếu nhân văn của mình. Tôi vẫn còn tin vào pháp luật và những người lãnh đạo cấp cao đã từng nói chuyện với tôi rằng trước đây vì sự cố chấp, vì thiếu hiểu biết mà giữa chính quyền và tôn giáo có những sự hiểu lầm nhau, nhưng nay họ đều biết tôn giáo không bao giờ cổ xúy những điều xấu chống chính quyền nên mọi sự có thể được giải quyết thông qua đối thoại. Cần gì phải đối đầu hay hành xử thiếu văn minh như vậy trong thời đại kỹ thuật số. Nếu ai sai thì có nhiều cách xử lý như việc gởi giấy mời, giấy triệu tập với những bằng chúng rõ ràng để hai bên có dịp đối thoại với nhau. Đừng lặp lại những hành ví như vậy nữa mà mất đi sự thân thiện vốn có giữa người dân đạo đời cũng như giữa chính quyền với tôn giáo. Hy vọng những ý kiến của tôi không bị quy chụp là ‘diễn tiến hòa bình’ hay có động cơ nào khác. Chúng tôi chỉ ước mong sống trong tâm tình hiệp thông vì năm nay Giáo Hội Công giáo Việt Nam chúng tôi đang sống trong năm “Củng Cố Sự Hiệp Thông” với những người cùng niềm tin cũng như những người khác niềm tin với chúng tôi. Mong rằng đừng để “Phép vua thua lệ làng” tiếp tục tái diễn.  

Nha Trang, ngày 28/03/2023

Lm. Antôn Trần Xuân Sang, SVD

 

4 TÂN CHỨC DÒNG NGÔI LỜI VIỆT NAM TẠ ƠN TẠI CỘNG ĐOÀN NHÀ CHÍNH NHA TRANG

NhaTrang, Việt Nam. 5h30 sáng ngày 7/2/2023, sau giờ kinh sáng như thường lệ, 4 tân chức Dòng Ngôi Lời Việt Nam đã dâng thánh lễ tạ ơn tại Nguyện Đường Nhà Chính với sự đồng tế của cha Bề trên giám tỉnh, quí cha thuộc Cộng Đoàn Nhà Chính và quí cha Hạt Mục Vụ Ngôi Lời tại Nha Trang.

Tham dự trong thánh lễ còn có sự hiện diện của các thỉnh sinh, đệ tử viện ở Phước Đồng, các em Nhà Tình Thương Hướng Dương, các đại diện của cựu tu Giuse và một số thân hữu của Dòng. 

Cha Bề trên Nhà Chính chào mừng các tân chức trước khi nhận nhiệm sở đã về lại Nguyện Đường Nhà Mẹ của Tỉnh Dòng để dâng thánh lễ tạ ơn và cầu chúc các tân chức luôn trung thành với ơn gọi và sứ vụ của mình.

4 tân chức Ngôi Lời vừa lãnh nhận tác vụ linh mục ngày 4/1/2023 vừa qua tại giáo xứ Phú Trung, Tổng giáo phận Sài Gòn. Tân linh mục Phanxico Nguyễn Quốc Vương sẽ phục vụ tại giáo xứ Sơn Long thuộc giáo phận Buôn Mê Thuột. Cha Phaolo A Hóa- linh mục thứ hai của sắc tộc Jrai  ở Kon Tum sẽ ra đi truyền giáo tại Tỉnh Dòng Ngôi Lời Colombia; Cha Giuse Vũ Tiến Lợi sẽ phục vụ truyền giáo tại Tỉnh Dòng Philipines; và cha Carolo Nguyễn Đình Giá sẽ phục vụ tại Tỉnh Dòng Ngôi Lời Đức quốc.

Trong phần chia sẻ Lời Chúa theo Tin Mừng Mc 7,1-13 về việc người Do Thái giữ tập tục của tiền nhân mà quên đi các giới răn Chúa là mến Chúa yêu người, vị tân chức đã chia sẻ một kinh nghiệm nhỏ về 2 năm thực tập mục vụ truyền giáo tại đất nước Ghana thuộc Phi châu khi người dân ở đó ăn uống bằng tay phải, và nếu ai dùng tay trái để ăn thì là dơ bẩn, và người nào dùng muỗng, nĩa không giống phong tục của họ thì cũng bị cho là thiếu tôn trọng văn hóa. Vị tân chức muốn nói lên rằng việc thờ Chúa không chỉ bằng môi miệng hay những truyền thống xa xưa, mà chính bằng cả tâm hồn, bằng lòng nhân nghĩa.

Trước khi kết thúc thánh lễ, một vị tân chức khác đã nói lên lời cảm ơn với nhà Dòng, với những vị bề trên, cha giáo và các bậc tiền bối trong Dòng đã dìu dắt, nâng đỡ, dạy dỗ và đồng hành các tân chức trong suốt quá trình tu luyện từ ngày chập chững bước vào Dòng cho đến ngày lãnh nhận tác vụ linh mục. Các tân chức cũng xin Hội Dòng tiếp tục cầu nguyện để họ luôn vững tin và trung thành bước theo sứ vụ.

Sau bài hát kết lễ, mọi người cùng nhau ghi hình lưu niệm và dùng điểm tâm để chung vui với các tân chức. 3 tân chức có bài sai đi truyền giáo sẽ tiến hành lo các thủ tục giấy tờ và một tân chức có bài sai tại Việt Nam sẽ chính thức nhận trách vụ. Cầu chúc các nhà truyền giáo của Chúa luôn dồi dào sức khỏe, bình an, khôn ngoan và trung thành với ơn gọi và sứ vụ mà Chúa đã giao phó.

Nha Trang, 7/2/2023

Lm. Antôn Trần Xuân Sang, SVD

Bề Trên Nhà Chính